شَهرکُرد یکی از شهرهای مرکزی ایران و مرکز استان چهارمحال و بختیاری است و مرکز شهرستان شهرکرد میباشد. شهرکرد در ۹۷ کیلومتری جنوب غرب اصفهان قرار دارد. نام پیشین آن «دِهْکُرد» بودهاست که پس از تبدیل به شهر(در شهریور ۱۳۱۴ خورشیدی)، به شهرکرد تغییر نام داده شدهاست. براساس آمار سال ۱۳۸۵ خورشیدی، جمعیت شهرکرد برابر با ۱۳۱٬۶۱۲ نفر بودهاست.
پیشینه: هر چند بر اساس یافتههای باستانشناسی و به خصوص توجّه به استقرار تپههای باستانی مربوط به هزارههای پیش از میلاد مسیح (ع)، در محدوده این شهر میتوان قدمتی در حد هزارههای مذکور برای استقرار بشر وآغاز تمدن جهت آن منظور نمود ، لیکن نام قدیم شهرکرد(دهکرد) از دوره زندیه به این سو در منابع دیده میشود. لازم به ذکر است که در متون تاریخی از مکانی به نام چالشتر در ناحیه شهرکرد به عنوان مرکز حکومتی نام برده شده که خرابههای دیوار قلعه آن امروز به جای مانده است. بر اساس اسناد و مدارک فرهنگی موجود مسجد امام صادق معروف به «مسجد اتابکان»، در دوره حکمرانی اتابکان فارس ساخته شدهاست که به واسطه قرار گرفتن آن در محوریت بافت قدیم محله، همراه بقعه امامزادگان دو معصوم حلیمه و حکیمه خاتون(س)محل قدیم آتشکده شهرکرد، آسیاب، کارخانه روغن کشی و بازارچه سنتی برجسته تر شدن این محل آن هنگام به بعد دانسته شدهاست.
وجه تسمیه: شهرکرد در قدیم دهکرد نامیده میشد و در شهریور ۱۳۱۴ خورشیدی از دهکرد به شهرکرد تغییر نام یافت. واژه «دهکرد» از دو بخش «ده» + «کرد» تشکیل شدهاست.
در کتابی بهنام «ایران باستان» از ژوزف ویسهوفر محقق و شرقشناس آلمانی آمدهاست که شاپور دوم در نامهنگاریهای خود نام شهریار دژگـُرد را که دژی مستحکم در منطقه کوهستانی زاگرس بوده، آوردهاست ودژ در پارسی به معنای قلعه وگُرد به معنای پهلوان است که با احتساب تسلط زبان عربی در دوران حکومت اعراب بهراحتی میتوان دریافت که «دژگُرد» با عوض شدن حروف «ژ» و «گ» که در الفبای عربی وجود نداشته، به «دهکُرد» تغییر کردهاست. در منطقهٔ اصفهان، چهارمحال و بختیاری، لرستان و خوزستان وجود مکانهای نظامی، کاملاً قابل تشخیص است. همانند «چَمگُرد» (چَمگُردان امروزی)، «دژگُرد» (شهرکرد امروزی)، «چِلگُرد» (چِلگِردامروزی) «بروگُرد»(بروجرد امروزی،«دژپل» قدیم (دزفول امروزی) و«دهدژ» قدیم و(دهدزامروزی). بعضی معتقدند واژه «کرد» در حقیقت به معنی گله داری است چون شغل ساکنان اولیه این منطقه(دوران اتابکان فارس) به علت داشتن مراتع خوب و سرسبز، غالباً گله داری بودهاست. برخی دیگر بر این باورند که این منطقه بدین خاطر دهکرد نام گرفتهاست که گویا در گذشته دستهای از کردها در اینجا ساکن بودهاند از این رو این منطقه را دهکرد نامیدهاند. البته بهگفته برخی از اهالی این شهر، با توجه به اینکه در شهرکرد چه در قدیم و چه در حال (نوعی بالاپوش نمدی که چوپانان لر به تن میکنند) تولید می کردند
|